Ringkesan Carita Mahabarata
Modul Pertemuan ka-dua
Materi Carita Wayang
RINGKESAN
CARITA MAHABARATA
Pandawa
jeung Kurawa
Prabu Pandu Dewanata téh hiji raja
ti karajaan Astina. Anjeuna boga putra lima sadulur anu baris katelah Pandawa Lima, anu dilahirkeun ti dua istrina nya
eta Déwi Kunti jeung Déwi Madrim. Éta
Pandawa Lima ti nu panggedéna nepi ka pangleutikna téh nya éta; Yudistira, Bima, Arjuna, Nakula jeung Sadéwa. Yudistira boga
ngaran kanyaah atawa ngaran leutikna nya éta Puntadewa, Bima ngaran leutikna nya éta Séna, Arjuna ngaran
leutikna téh Permadi, dilahirkeun ti ibu Déwi Kunti. Sedeng Nakula nu boga
ngaran leutik Punten, jeung Sadéwa nu boga ngaran leutikna Tangsen dilahirkeun ti ibu Déwi Madrim.
Hanjakal Pandu Déwanata tilar keur ngora kénéh, sarta barudakna masih
laleutik. Alatan barudakna tacan bisa nyarekel kadali pamaréntahan pikeun
ngaheuyeuk dayeuh ngolah nagara karajaan Astinapura, korsi pamaréntahan pikeun
saheulaan dipasrahkeun ka Déstarata salaku
lanceuk Pandu Déwanata. Jaga lamun palaputra Pandawa Lima geus sawawa, mangka
Astinapura baris dipasrahkeun ka aranjeuna salaku pawaris hak tahta anu sah.
Déstarata téh pisikna teu sampurna, dua panonna teu ningali alias lolong.
Salian ti éta, pamadeganana kurang kuat, gampang robah, gampang dihasut tur
gampang diolo ku barudakna anu jumlahna saratus, katelah palaputra Kurawa. Ampir sakum palaputra Kurawa miboga watek
goréng kayaning, hasud, sirik-pidik, sarakah, tukang bohong, tukang fitnah,
jeung lian-lianna.
Rencana pamasrahan tahta Astinapura ka palaputra Pandawa putra Pandu
kahalang ku Déwi Gandari salaku pamajikan
Déstarata jeung salaku indung palaputra Kurawa. Déwi Gandari satekah polah
lumaku kumaha carana sangkan tahta Astinapura téh jaga teu ragrag ka palaputra
Pandawa salaku pawaris sah, tapi ragrag ka pihak Kurawa salaku palaputra
manéhna. Ambisi Déwi Gandari dirojong ku adina nu ngaranna Harya Suman nu katelahna Patih Sangkuni, hiji patih di karajaan Astinapura.
Patih Sangkuni boga pikiran yén sangkan tahta Astinapura bisa dicekel ku pihak
Kurawa, mangka Pandawa Lima kudu disingkirkeun ti Karajan Astinapura.
Ti baheulana, Pandawa Lima sok leuwih punjul ti batan Kurawa. Boh tina
kaparigelan maénkeun pakarang, kapunjulan kapribadian, tur élmu pangaweruh boh
kabatinan atawa kanagaraan. Hal ieu ngalatarankeun mumusuhan di antara
maranéhna leuwih ngebebela. Puntadéwa atawa Yudistira unggul dina widang sastra
jeung kanagaraan, Bima punjul dina widang maénkeun gada, Arjuna punjul dina
widang manah jeung élmu perang, sedeng Nakula-Sadéwa sanajan can sawawa punjul
dina prilaku jeung kapribadian.
Bima nu dedeg pangadegna jangkung badag tur bedas tanagana, mindeng kelibet
masalah jeung pihak Kurawa. Duryudhana jeung
adina Dursasana ti pihak Kurawa pernah digampleng ku
Bima alatan maranéhna nyieun gara-gara ka pihak Pandawa. Sok sanajan digulung
dirempug dikoroyok ku duaan, tapi dina éta tarung téh angger Bima nu unggul. Ti
harita Bima sok jadi sasaran kaceuceub-kageuleuh pihak Kurawa.
Hiji waktu, Bima nu
pohara rampus daharna dibéré racun ku Kurawa dina kadaharannana. Sanggeus Bima
kapiuhan, awakna tuluy dipiceun ka sumur Jalatunda anu
eusina pinuh ku mangpirang oray nu matih peurahna. Ngan ku pitulungna Batara Dadungnala, Bima salamet tina bahaya pati.
Malah, ti saprak harita Bima jadi kebal ku mangpirang baruang (racun) nu sakumaha
matihna gé.
Sadar usahana nyingkahkeun Bima téh gagal, pihak Kurawa nyieun deui tarekah
nyingkahkeun pihak Pandawa ku jalan ngaduruk balé Sigala-gala tempat sararé
Pandawa sarta Ibu Déwi Kunti. Ngan éta tarekah gé gagal deui alatan Pandawa
ditulungan ku Batara Naradha, Sang Hyang Antaboga, jeung Yama Widura.
Sangkan pacogrégan antara Kurawa jeung Pandawa teu terus lumangsung, para
kokolot nu diluluguan ku Resi Bisma jeung Yama Widura méré tarekah ka Déstrarata sangkan
Pandawa Lima dibéré leuweung geledegan nu katelah Wanamarta (Wana = Leuweung, Amarta = Ngaran éta
leuweung). Éta bongbolongan téh disapukan atawa disatujuan ku Déstrarata, nya
antukna Wanamarta dipasrahkeun ka Pandawa.
Alatan palaputra Pandawa mah punjul pisan dina sagala widang –kaasup widang
Tata Nagara-, tur dibantuan ogé ku sawatara Déwa jeung sobat-sobat Pandawa,
dina waktu nu singget maranéhna bisa ngarobah Wanamarta nu asalna leuweung
geledegan jadi hiji nagara atawa karajaan kalawan dibéré ngaran karajaan Amarta, tur boga puseur dayeuh atawa ibukota nu dibéré
ngaran Indraprasta. Beuki lila Amarta beuki maju. Karajaanna
beuki gedé jeung kuat, sabab loba karajaan-karajaan leutik nu garabung ka
Amarta.
Hal ieu ngabalukarkeun rasa ceuceub Kurawa ka Pandawa beuki mahabu.
Antukna, pacogrégan dua pihak nu beuki gedé jaga di carita satuluyna bakal
bubuara jadi perang rongkah antara Pandawa Lima jeung Kurawa, katelah Perang Bharatayuda di padang Kurusétra.